Enfeksiyon
(Bkz. Bulaşıcı Hastalıklar)
Kategori: ansiklopedi
Enspeksiyon
Gözlemek, bakmak, gözle incelemek mânâlarına gelen ve çok kullanılan bir kelime. Hasta muâyenesinin ilk basamağını teşkil eder. Çok basit olmasına rağmen, oldukça önemlidir. Bilgili ve tecrübeli bir hekim, hastasını dikkatli bir şekilde gözleyerek, kolaylıkla teşhise varabilir. Esâsen bu safha, hastanın, hekimin odasına girmesiyle birlikte başlamış olur. Enspeksiyon yapılırken, hastanın konuşması,…
Pîr Muhammed Gencevî
Karabağ’da yetişen meşhur velîlerden. Karabağ’ın Gence şehrinden olup, evliyânın büyüklerinden Şems-i Tebrîzî’nin torunlarındandır. On altıncı asırda yaşamıştır. Tasavvufta zamânının meşhûr velîlerinden Abdülgaffâr hazretlerinin ders ve sohbetlerinde yetişip kemâle erdi. Menkıbeleri, adına yazılan Menâkıbnâme’de toplanmıştır. Tasavvufta hocası Şeyh Abdülgaffâr hazretlerine gitmesi şöyle olmuştur: Pîr Muhammed Gencevî çocukluğunda bir gün çift sürmekle…
Eosinofil
11-14 mikron büyüklüğünde, toparlak, eosin boyası ile parlak kırmızı renge boyanan lökosit (akyuvarlar) türü. Eosinosit de denir. En doğru ismi “eosinofil gronulosit”tir. Kırmızı kemik iliğinde yapılırlar. Kanda yaşama süreleri 1,2 haftadır. Akyuvarların % 1-4’ü eosinofildir. Bir milimetreküp kanda ortalama 70-200 kadar eosinofil bulunur. Diapedez (kılcal damardan dokuya geçme), amöboit hareket…
Epilepsi
(Bkz. Sara)
Eroin
Morfinin asetikasit anhidriti veya asetilklorürle reaksiyona girmesi sonucu elde edilen bir uyuşturucu madde. Beyaz billûrlu toz hâlindedir. Umûmiyetle klorhidrat tuzu hâlinde bulunur. Morfine çok benzer. Ağrı kesici etkisi morfinden yüksektir. Uyuşturucu etkisi başladıktan sonra 3-4 saat sürer. Öksürük ve solunum merkezi üzerinde yaptığı deprasyon (baskılama) morfinin ve kodeininkinden güçlüdür.…
Mekr
1. Bir kimseye, hiç beklemediği, ummadığı yerden hîle yapmak, tuzak kurmak sûretiyle zarar vermeye çalışmak. Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyruldu ki: (Habîbim) onların (kâfirlerin) seni tekzîbine (yalanlamalarına) ve senden yüz çevirmelerine mahzûn olma, üzülme. Onların sana yaptıkları mekrden dolayı, gönlün daralmasın. (Çünkü, Allah seni, onların mekrinden muhâfaza eder, korur, onlara karşı…
Pîrî Halîfe Sultan
Anadolu’yu aydınlatan büyük velîlerden. İsmi Muhammed olup, seyyiddir. Soyu yirmi ikinci batında hazret-i Zeynelâbidîn’den, hazret-i Hüseyin’e ulaşır. İran’ın Hoy şehrinde doğdu. Isparta’nın Eğridir kazâsında vefât etti.Rüyâsında Peygamber efendimizden aldığı bir işâret üzerine hocası Şeyhülislâm Berdeî ile Anadolu’ya hicret etmiştir. Şeyhülislâm Berdeî veŞeyh Abdüllatîf Kudsî’den feyz almıştır. Fatih Sultan Mehmed’in saltanatının…
Ezik
Bir darbe veya sıkışma sonucunda deride meydana gelen hasar. Derin dokularda meydana gelen ezilme. İnsanın derisi bir yere sıkışınca, ezilince, oraya kan toplanır. Morarır, sızlar, çok acır. Buna ezik veya contusion denir. Bâzı insanlarda ezik sonucu morarmalar, daha kolay meydana gelir. Eziklerdeki şişme ve morarmanın sebebi tahrip olan damarlardan doku…
Mekr-i İlâhî
Allahü teâlânın mekr (hîle) yapanların mekrini kendilerine çevirmesi, kötülüklerini, kurdukları tuzaklarını bozması, mekrlerine karşılık onları cezâlandırması.