Dünyâda oldukça yaygın olarak görülen, bulaşıcı, ateşli bir virüs hastalığı. Grip, ilk defa 12. yüzyılın sonlarında târif edilmiştir. Bundan sonra her asırda birkaç salgın bütün dünyâyı kaplayarak milyonlarca insanı öldürmüştür. Yirminci yüzyılın başından beri on büyük salgın yapmıştır. 1918’deki büyük salgında hastalık İspanya’dan çıktığından “İspanyol gribi” adını almıştır. Kısa sürede…
Özellikle çok güneş gören iklimlerde sık rastlanan ve sıcak çarpması ismi de verilen tehlikeli bir durum. Sıcak hava akımı karşısında kalma, sıcak fabrikada çalışma, güneş ışığı altında sportif ve askerî faaliyetlerden sonra sık görülür. Güneş çarpması durumunda, vücudun ısıyı ayarlama mekanizması birden bozulur ve durur. Vücuttan belirgin su ve…
Mezheb imâmının koyduğu usûl ve kâidelere uyarak, dînî delîllerden (kaynaklardan) yeni hükümler çıkarabilen İslâm âlimi. Buna müctehid-i mukayyed ve müctehid-i müntesib de denir. (Bkz. Müctehid) İmâm-ı Muhammed Şeybânî, fıkıh âlimlerinin ikinci tabakasından olup, mezhebde müctehiddir. Hanefî mezhebini, yüzlerce kitab yazarak nakleden ve yayan odur. Güzel ahlâkı ve üstün hâlleri ile…
yazılacak
En çok, cerrahi ve ilk yardım işlemlerinde kullanılan, pamuklu, hafif, delikli dokuma. Gazbezi, ipek ve diğer lifli malzemeden de yapılabilir. Gazbezi ilk defa Orta çağda, Filistinde bulunan Gazze şehrinde imâl edildi ve bu yüzden bu ismi aldı. Gazbezi, enine ve boyuna ipliklerden meydana gelir ve daima belli alanda belli sayıda…
Müctehid (dînî delîllerden hüküm çıkarabilen büyük âlim) olmadığı hâlde, dört hak mezhebden birine tâbi olmayan, mezhebleri kabûl etmeyen ve dînî delillerden kendi anlayışına göre hüküm çıkarıp, buna göre amel eden veya böyle birine uyan kimse. İbâdetlerin doğru olarak yapılmasını bildiren dört mezheb vardır. Bunlardan dördü de haktır, doğrudur. Bu dört…
Mîdede toplanan hava veya gazı sesli olarak ağızdan çıkarma. Yemek yeme esnâsında normal olarak az miktarda hava yutulur. Birçok kimseler bu havayı kolayca ve sessizce dışarı atabilirler. Şâyet yutulan hava fazla miktarda ise, sesli bir şekilde atılır, yâni geğirilir. Bu ses kulağa hoş gelmediği için topluluk içinde geğirmek nezâketsizlik…
Boynun ön soluk borusunun üst kısmında yer alan bir solunum ve ses organı. Gırtlak boynun ön tarafında 3-6. boyun omurları hizâsında yer alır. Basit bir kutu görünüşünde olan gırtlak; kıkırdak, zar ve bağlardan yapılmış önemli vazîfeleri bulunan bir organdır. Solunum yolunun üst kısmını teşkil eder ve aynı zamanda ses organıdır.…
Yerilen, kötülenen, beğenilmemiş, çirkin. Kâfirlerin yaptıkları ve kullandıkları şeyler iki kısımdır: Birisi âdet olarak yâni her kavmin her memleketin âdet olarak yaptıkları şeylerdir. Bunlardan haram olmayıp, insanlara faydalı olanları yapmak ve kâfirlere benzemeği düşünmeyerek kullanmak g ünâh değildir. Pantolon, fes ve çeşitli ayakkabı, çatal, kaşık kullanmak, yemeği masada yemek ve…
Dokunma, bakma ve düşünme gibi sebeplerle erkekten gelen beyaz şeffâf sıvı. Hanefîde ve Şâfiî’de bir kimseden vedî (idrardan sonra gelen beyaz bulanık koyu sıvı) ve mezî çıkınca cünüp olmaz yâni boy abdesti alması gerekmez. Fakat abdest bozulur. (M. Mevkûfâtî) Mezî ve vedî, Hanefî ve Mâlikî mezhebinde kaba necâsettirler. (İbn-i Âbidîn)…