Hazer ve İbâha

Yasaklar ve mübahlar. Fıkıh kitablarında dînen yasaklanan ve izin verilen şeyleri anlatan bölüm. Bâzı fıkıh kitaplarında bu bölüm kerâhiyye ve istihsân adıyla anılır. Fıkıh kitablarındaki hazer ve ibâha bölümlerinde geçen hususlardan bâzısı şöyledir: Demir, bakır, kalay, cam ve benzeri maddelerden yüzük edinmek (takmak) haramdır. (Molla Hüsrev) Erkekler ancak gümüş yüzük…

devam oku

Dırâr Bin Mürre

Evliyânın büyüklerinden ve hadîs âlimi. Künyesi Ebû Sinan eş-Şeybânî’dir. Doğum târihi ve yeri belli değildir. 749 (H.132) senesinde vefât etti. Dırâr bin Mürre, zamânının âlimlerinden ilim öğrendi ve hadîs-i şerîf nakletti. Bu âlimlerden bâzıları şunlardır: Ebû Sâlih es-Semân, Saîd bin Cübeyr, Kuz’a bin Yahyâ, Muharib bin Desâr, Abdullah bin Hâris…

devam oku

Dursun Fakîh (Tursun Fakih)

Tefsîr, hadîs ve fıkıh âlimi. Şeyh Edebâlî hazretlerinin dâmâdı. Osmanlı Devletinin kurucusu Osman Beyin bacanağıdır. Doğum târihi bilinmemektedir. Sultan Orhan devrinde vefât etti. Aslen Karamanlı olup, hocası Edebâlî hazretlerinin hemşehrisidir. Çeşitli ilimleri, Edebâlî’den tahsîl edip, tefsîr, hadîs ve fıkıh bilgilerinde âlim, tasavvufta yüksek derecelere sâhib oldu. Kalbi, kötülüklerin pisliklerinden temizlendi.…

devam oku

Hazer ve Sefer

Memleketinde olma ve sefer, yolculuk hâli. Hastanın hazerde ve seferde farzları sedirde, sandalyede, ayaklarını sarkıtarak oturup, îmâ ile kılmaları câiz değildir. Hasta, yerde veya uzunluğu kıble istikâmetinde olan sedirin üstünde kıbleye karşı oturarak kılar. (M. Sıddîk bin Saîd)

devam oku

Da’lec Bin Ahmed

Hadîs ve fıkıh âlimi, velîlerden. Künyesi, Ebû İshâk Sicistânî’dir. 874 (H.260) senesinde doğdu. 962 (H.351) de Bağdat’ta vefât etti. Mekke’de Ali bin Abdülazîz ve diğer âlimlerden, Basra’da Hişâm bin Seyrafî ve onun tabakasından, Rey’de Muhammed bin Eyyûb Beclisen’den, İbrâhim el-Bûşencî’den, Nişâbûr’da zamanının âlimlerinden, Bağdât’ta Osman bin Saîd Dârimî’den, Muhammed bin…

devam oku

Dâvûd Bin A’zeb

Evliyânın büyüklerinden. Hayâtı hakkında fazla bir bilgi yoktur. Doğum ve vefât yerleri, târihleri belli değildir. Devrinin velî kulları huzûrunda yetişen Dâvûd bin A’zeb, haram ve şüphelilerden çok sakınan verâ ve takvâ sâhibi bir zât idi. Bir gün bir seveninin evine misâfirliğe gitti. Ev sâhibi, hizmetçisine bir koyun kesip, hazırlamasını söyledi.…

devam oku

Hâzır ve Nâzır

Bulunucu, mevcut olucu ve gören. Allahü teâlâ, her zamanda ve her yerde hâzır ve nâzırdır derler. Halbuki Allahü teâlâ zamanlı ve mekanlı değildir. O halde bu söz görünüşü üzere kalmaz, mecaz olur. Yâni zamansız ve mekansız, hiçbir yerde olmayarak hâzırdır ve nâzırdır, demektir. Böyle olmazsa, Allahü teâlâyı zamanlı ve mekanlı…

devam oku

Dâvûd-i Kayserî

Osmanlı Devletinin kuruluş döneminde yetişen âlim ve velîlerden. Asıl adı Dâvûd bin Mahmûd bin Muhammed, lakabı Şerefüddîn’dir. Dâvûd-i Kayserî diye meşhur olmuştur. Doğum târihi kesin olarak bilinmemekte ise de, 1258 (H.656) veya 1261 (H.659) senelerinde doğduğu tahmin edilmektedir. Kayseri’de doğmuştur. Karaman’da doğduğunu söyleyenler de vardır. İlk önce Kayseri ve çevresinde…

devam oku

Dâvûd-i Tâî

Sekizinci yüzyılda Horasan ve Irak taraflarında yetişen evliyânın büyüklerinden. İsmi Dâvûd olup, babasının ismi Nasîr’dir. Künyesi Ebû Süleymân, lakabı Sirâcüddîn’dir. Tayy kabîlesine mensûb olduğu için Tâî ve Kûfe’de doğduğu için Kûfî nisbeleriyle meşhurdur. Aslen Horasanlıdır. Doğum târihi bilinmemektedir. 781 (H.165) senesinde Bağdat’ta vefât etti. Kabri oradadır. Çocukluğundan îtibâren ilim öğrenmeye…

devam oku

Hazkîl Aleyhisselâm

İsrâiloğullarına gönderilen peygamberlerden veya Allahü teâlânın velî kullarından biri. Yâkûb aleyhisselâmın oğullarından Lâvî’nin neslindendir. Mûsâ aleyhisselâmın vefâtından sonra gönderilen üçüncü peygamberdir. Allahü teâlâ, onun duâsı bereketiyle , ölen binlerce kişiyi diriltti. Birçok müfessir (tefsîr âlimi) Mü’min (Gâfir) sûresinin 28-45. âyetlerinde bildirilen Fir’avn’ın sarayındaki vazîfelilerden olup, Mûsâ aleyhisselâmı ve ona inananları…

devam oku